Sa nakaraang artikulo ay nakita natin na ang pag tratrade sa stock market ay parang pag sasaka kung saan may tamang panahon ng pag tatanim at tamang panahon ng pag ani. Doon din natin na laman na may dalawang pwersa na lagi nag lalaban sa stock market na syang tinatawag na Bulls o ang mga Turo kung saan sinusuwag nila ang presyo pataas, heto rin ay sumisimbolo sa pag taas ng demand ng isang stock at ang Bears o ang mga Uso naman ay ang humihila sa presyo ng stock pababa na sumisimbolo naman ng pag kunti ng demand sa isang stock at pag taas ng supply. Kung totoosin simple lang ang lohika sa likod ng stock market, para itong Economics na ating pinag aralan noong tayo'y nasa high school: tumataas ang presyo ng bilihin pag mataas ang demand at bumaba naman ang presyo pag mataas ang supply. Ang Law of Supply and Demand ang talagang naghahari sa lahat ng Financial Markets hindi lang sa stock market maging sa FOREX. Natutunan din natin sa nakaraang artikulo ang pag gamit ng Japanese Candlesticks kung saan nag bibigay sa atin ng tamang timing para bumili ng stock at kung kelan ang tamang timing para naman mag benta. Dito rin natin natutunan na ito'y unang ginagamit ng mga rice traders sa Japan tulad ni Munehisa Homma na yumaman sa pangangalakal ng bigas at ito naman ay ginagamit ngayon sa stock market at sa iba pang financial markets katulad ng FOREX or Foreign Exchange(palitan ng magkaibang currency ng magkaibang bansa hal. palitan ng piso at dolyar).
Gaya ng aking pinangako, ating pag papatuloy ang pag aaral natin ng iba't iba pang Japanese Candlesticks na sisimulan ko sa Japanese Candle signal na ito:
Exhibit 1: Halimbawa ng Inverted Hammer
Napag usapan natin noong nakaraang artikulo na kung may martilyo ang karpentero na gamit sa kanilang trabaho, ang mga stock traders ay may martilyo rin para pokpokin ang pera para ito'y tumubo. Ang martilyo sa Japenanese Candle chart ay hindi lang isang klase, meron din itong isa pang variety na tinatawag na Inverted Hammer. Bakit Inverted Hammer? Ehh mukha kasing martilyo na baliktad! Ngayon para ito'y ma konsidera na isang valid na reversal signal, heto ang mga sumusunod na sirkumstansya na dapat obserbahan:
1. Ang stock na in-analyze ay dapat bumubulosok pa baba bago lumabas ang signal na ito.
2. Gaya ng Hammer, ang upper shadow naman nito ay dapat doble ang laki nito kaysa sa real body.
3. Ang sumunod na candlestick katabi ng Inverted Hammer ay dapat bullish candle or puti/green na kandila.
4. Wala dapat maliit na lower shadow, ang kulay nito ay hindi mahalaga pero mas mainam kung puti or green ang kulay ng maliit na real body nito.
Sabi ng mga experto ang mga plus factors nito ay: mas malakas indikasyon na muling aakyat ulit ang presyo ng isang stock kung ang closing price ng araw na nag pakita ang Inverted Hammer ay mas mababa kaysa sa nakaraang araw, mas mataas ang volume nito sa araw na nag pakita ito at kung mas mahaba ang upper shadow nito ito daw ay mas mainam dahil ito ay nagpapakita na mas determinado ang mga Bulls na i-akyat ang presyo.
Exhibit 2: Inverted Hammer na makikita sa daily chart ng VITA noong Hunyo, 2013.
Makikita sa Exhibit 2 ang Inverted Hammer na nag pahinto sa pagbulosok ng presyo ng naturang stock at nag bigay ng senyales sa pag akyat ng presyo na ito na tumagal ng tatlong araw. Kahit ang closing price nito ay hindi mas mababa sa bearish candle ng nakaraang araw ito pa rin ay nagpakita ng bullish signal dahil ang puting candle ang lumabas sa sumunod na araw na nag kompirma na tataas na ulit ang presyo ng stock.
Sa tradisyon ng mga Hudyo at Kristyano pag may nakikitang Shooting Star simbolo daw ito ng isang fallen angel. Sa mundo naman ng stock market ay meron din masamang pangitain kapag nakakakita ng Shooting Star sa chart!
Exhibit 3: Halimbawa ng Shooting Star
Ang Shooting Star ay halos kaparehas ng itsura ng Inverted Hammer, ang pinagkaiba lang ay ito ay matatagpuan sa bandaang taas ng chart habang umaakyat ang presyo ng stock. Ang mga sirkumstansya na dapat ikonsidera para malaman na valid reversal signal ito ay halos kaparehas ng Inverted Hammer ngunit ito'y kabaligtaran:
1.Ito ay nabubuo habang umaakyat ang presyo ng stock.
2.Ang itsura nito ay parang Shooting Star kung saan ang buntot nito ay ang mahabang upper shadow na mas malaki pa sa real body nito.
3.Ang sumunod na araw ng shooting star ay magpakita ng lakas ng mga Bears sa pamamagitan ng isang black/red candlestick.
4.Dapat walang lower shadow o maliit na lower shadow ang ilalim ng real body nito.
Gaya ng Inverted Hammer na may mga bonus factors ngunit hindi naman super importante, ang volume nito sa araw ng Shooting Star ay mas mataas kompara sa mga nakaraang araw, mas mainam kung ang closing price nito ay mas mataas kaysa nakaraang araw dahil na nag papakita ito ng sobrang pag bili o demand ng stock at kung mahaba ang upper shadow o buntot nito ay mas mainam at ang kulay nito ay hindi mahalaga pero mas mainam kung itim o pula ang kulay nito.
Exhibit 4: Halimbawa ng Shooting Star na makikita sa daily chart ng BDO noong Peberero, 2012.
Makikita sa Exhibit 4 na kinompirma ng Shooting Star ang dalawang Dojis na mga nakaraang araw na may naka ambang reversal sa pag akyat ng stock price ng BDO noong nakaraang Peberero, 2012. Medyo alanganin ang sell signal ng sumunod na araw nito (isang Doji) pero ito'y kompirmado sa ikalawang araw na syang itim o pulang candlestick mula sa araw nagpakita ito.
Mabalik tayo sa labanan ng mga Bulls at Bears. Ang mga susunod na Japanese Candlestick Signals na-i papakita ko ay mga formations kung saan na uudlot ang kaligayahan ng Bears at Bulls sa kanilang tagumpay. Para lang JS Prom na tinapos ng maaga ng isang KJ at masungit na prinsipal.
Exhibit 5: Bullish Engulfing Candle
Sa Exhibit 5 ay makikita ang isang ideal na halimbawa ng Bullish Engulfing Candle kung saan ang puti/green candle ay doble ang laki nito kaysa sa nakaraang itim/pula na candle. Ngayon upang ito ay maging valid signal para sa pagbili may mga sirkumstansya na kailangan tandaan:
1. Ang Stock ay patuloy dapat sa pagbaba o pagbulosok nito bago ito magpakita.
2. Sa araw na magpapakita ang malaking puting candlestick na ito ay dapat mas higit mas malaki sya kaysa sa nakaraang itim na candle kahit ang candlestick bago nito ay isang Doji ito ay isa pa ring valid na reversal signal.
May mga bonus factors naman dapat din isa alang-alang pero hindi masyado importante gaya ng mga naunang reversal signals:
1. Ang itim/pula candlestick ay dapat napakahaba kompara sa mga naunang itm na candlesticks.
2. May biglang pagtaas sa volume kahit sa mismong pulang candlestick bago ang Bullish Engulfing o sa mismong araw na engulf ng puting candlestick ang naunang itim na candlestick.
3. May malaking pagitan ang itim na candlestick bago ang bullish engulfing signal kompara sa mga naunang itim na candlesticks na syang nag papakita na desperado na maka benta ang mga sellers.
4. Ang bullish engulfing candle ay dapat mas malaki ang real body kaysa sa mga naunang itim na candles ng mga nakaraang araw.
Exhibit 6: Halimbawa ng Bullish Engulfing Signal na nag pakita sa daily stock ng LPZ o ng Lopez Group of Companies noong Marso at Mayo ng taong 2012.
Kung may Bullish Engulfing hindi rin mag papahuli ang mga Bears. Meron ding tinatawag na Bearish Engulfing.
Exhibit 7: Halimbawa ng Bearish Engulfing Candle
Ang Bearish Engulfing ay sya namang kabaligtaran ng Bullish Engulfing pattern kung saan ang Itim na kandila ay higit na mas malaki o doble ang laki nito kaysa sa nakaraang puting kandila.
Heto naman ang mga sumusunod na sirkumstansya na dapat obserbahan bago ito i-konsidera bilang Bearish Engulfing:
1. Ang presyo ng stock ay dapat patuloy sa pag taas bago ito mag pakita.
2. Ang itim na kandila ay higit sa laki kompara sa nakaraang puting kandila. Ito ay mas validong signal kung ang nakaraang araw isang Doji.
Ang mga bonus factors naman na hindi masyado mahalaga ay ang mga ss:
1. Ang puting kandila bago ang itim ay pinakamahaba kompara sa mga nauna dito.
2. May biglang pagtaas ng volume kahit sa puting kandila bago ang bearish engulfing o sa mismong araw ng bearish engulfing.
3. Ang puting kandila bago ang bearish engulfing ay mas mataas na presyo kaysa sa nakaraang katulad na kandila na nangangahulugan na ang mga bagohang investors o mangangalakal sa stock market ay excited makabili ng stocks.
4. Gaya ng Bullish Engulfing signal, mas mainam kung ang itim na kandila ay mas malaki ang real body nito kompara sa iba pang naunang puting kandila.
Exhibit 8: Isang Bearish Engulfing ang nagpakita sa daily stock chart ng Metrobank (MBT) noong Oktobre, 2013
Makikita naman sa Exhibit 8 kung saan nagpakita ng masamang sinyales ang bearish engulfing signal na delikado ipagpatuloy ang paghawak ng stock ng Metrobank noong Oktobre 2013, ang mga sumunod na araw ay nagpakita ng dalawang Dojis at sinundan pa ng itim na kandila na nag kompirma na may naka ambanga ngang pagbagsak na presyo ng naturang stock at dapat na ito ipagbili para ma preserve ang iyong kinita.
Kung minsan ay may nag kaka saksakan sa JS Prom noong tayo'y high school pa, kahit dito sa stock market ay may nagkakasaksakan din! Yun nga lang sa chart lang nag kakasaksakan hindi sa trading floor... Hehe!
Minsan Kill Joy o KJ ang mga bulls kung saan trip nila saksakin ng kanilang sungay ang mga uso habang ito'y nag lalasing at nagpapakasaya sa paghila nito ng stock price. Ang pangyayaring ito ay tinatawag na Piercing Signal.
Exhibit 9: Isang halimbawa ng Piercing Signal
Kung mapapansin nyo sa Exhibit 9, makikita nyo na nag bukas ang presyo ng stock na mas mababa kaysa nakaraang itim na stock ngunit sa kalagitnaan ng araw ay naabot ng presyo nito ang kalahati ng katawan ng nakaraang kandila kaya ito tinawag na piercing signal dahil parang sinasaksak ng puting kandila ang nakaraang itim na kandila dahil naabot na nito ang kalahati ng katawan nito.
Ang mga pangunahing sirkumstansya na dapat obserbahan para masabing magandang oportunidad ito para bumili ng stocks ay ang mga ss:
1. Ang stock ay dapat kasalukuyang bumubulosk o bumababa bago mag pakita ang piercing formation.
2. Mahalaga na puti dapat ang kandila na sumasaksak sa nakaraang itim na kandila at dapat ang opening price nito ay mababa kaysa sa nakaraang kandila at nagsasara ito sa kalahati o kahit halos kalahati ng naunang kandila para masabing Piercing Signal.
Ang mga bonus factors naman na hindi masyado mahalaga ay ang mga ss:
1. Katulad ng Bearish Engulfing, ang itim na kandila bago ang Piercing na puti ay dapat ang pinaka mahaba kaysa sa mga naunang itim na kandila.
2. May pag taas dapat ng volume kahit sa itim na kandila bago ang Piercing na puti na kandila o sa mismong araw ng puting kandila.
3. Katulad din ng Bearish Engulfing, ang itim na kandila bago ang Piercing na puti ay dapat mas mababa ang closing price nito kaysa sa mga naunang itim na kandila.
4. Ang opening price ng Piercing na pujting kandila ay dapat mas mababa kaysa sa mga nakaraang closing prices ng mga nakaraang itim na kandila.
Exhibit 10: Makikita sa tinuturo ng arrow ang Piercing Signal sa daily stock chart ng SM noong Desyembre, 2013.
Makikita naman sa Exhibit 10 kung saan pansamantalang itinigil ng mga turo ang pagpyepyesta ng mga uso sa stock ng SM ng mag pakita noong Desyembre,2013 ang isang Piercing Candle na syang nag bigay senyales sa pag taas ng presyo ng SM na tumagal ng tatlong araw matapos ito'y magpakita.
Hindi lahat ng mga Japanese Candlestick signals ay perpekto sa kanilang signal na ibinibigay kaya mahalaga lagi maghintay sa kompirmasyon ng susunod na kandila pagkatapos itong magpakita. Isang halimbawa nito ay sa Bullish Engulfing Signal, bago bumili ng stock siguraduhin na ang susunod na candle stick ay puti/green rin. Kung ito'y itim/pula nangangahulagan na false alarm ito.
At dito pansamantala nag tatapos ang ating usapan patungkol sa Japanese Candlesticks, sa susunod na artikulo ay matutunan naman natin ang Dark Cloud Cover, Ang Bullish and Bearish Haramis, at Ang Morning Star at Evening Star signals.
Disclaimer: Ang mga ginamit na charts na halimbawa dito ay nagmula sa COL Financial Group para sa layuning pang edukasyon at ang iba namang presentasyon ng Candlesticks ay aking iginuhit hango sa libro ni Balkrishna Sadekar na patungkol sa paksang Japanese Candlesticks. Ang iba naman mga larawan ay hango sa BPITrade at google image.